Trứng có trước hay gà có trước?

Câu đố cổ xưa "con gà hay quả trứng có trước?" gây rất nhiều tranh cãi đã được giải đáp bởi các nhà khoa học. Một sinh vật thời tiền sử hóa thạch được phát hiện vào năm 2017 đã khiến giới chuyên môn kết luận rằng trứng đã xuất hiện từ rất lâu trước khi loài động vật đầu tiên tiến hóa, ngụ ý rằng chúng xuất hiện trước cả gà.

Chromosphaera perkinsii, một sinh vật đơn bào được tìm thấy ở Hawaii, được xác định lần đầu tiên xuất hiện cách đây ít nhất một tỷ năm và đã trải qua quá trình phân chia tế bào để tạo ra thứ giống tiền thân của trứng.

Các nhà khoa học từ Đại học Geneva phát hiện ra rằng sinh vật này hình thành nên các cấu trúc đa bào có nhiều điểm tương đồng đáng kinh ngạc với phôi thai động vật.

Những phát hiện được công bố trên tạp chí Nature chỉ ra rằng trứng đã tồn tại từ rất lâu trước khi loài động vật đầu tiên xuất hiện. Tác giả chính của nghiên cứu Omaya Dudin cho biết: "Mặc dù Chromosphaera perkinsii là loài đơn bào, nhưng hành vi này cho thấy quá trình phối hợp và phân hóa đa bào đã có ở loài này đã xảy ra từ rất lâu trước khi những loài động vật đầu tiên xuất hiện trên Trái Đất".

Sự phát triển đa bào của Chromosphaera perkinsi

Các dạng sống đơn bào như nấm men hoặc một số vi khuẩn cũng xuất hiện trên hành tinh này từ rất lâu trước khi các sinh vật đa bào như động vật phát triển từ một tế bào trứng thành những sinh vật phức tạp.

Quá trình phát triển phôi thai này tuân theo những giai đoạn rất cụ thể được biết là rất giống nhau giữa các loài động vật.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng quá trình này đã diễn ra sớm hơn nhiều, có niên đại từ thời kỳ trước khi động vật xuất hiện. Tuy nhiên quá trình chuyển đổi chính xác từ loài đơn bào sang sinh vật đa bào diễn ra như thế nào vẫn chưa được hiểu rõ.

Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã đánh giá dạng sống tổ tiên C perkinsii , tách khỏi dòng tiến hóa động vật cách đây hơn một tỷ năm và tìm ra những hiểu biết quan trọng về cơ chế đằng sau quá trình chuyển đổi thành dạng sống đa bào.

Họ phát hiện ra rằng khi C perkinsii đạt đến kích thước tối đa, chúng phân chia mà không phát triển thêm nữa và hình thành các khuẩn lạc đa bào giống với giai đoạn đầu của phôi động vật. Các khuẩn lạc, bao gồm ít nhất hai loại tế bào riêng biệt, tồn tại trong khoảng một phần ba vòng đời của chúng, một hiện tượng mà các nhà nghiên cứu coi là "đáng ngạc nhiên" đối với loại sinh vật này.

Họ cho biết cách các quần thể này phân chia với cấu trúc ba chiều riêng biệt "gợi nhớ một cách đáng kinh ngạc" đến những bước đầu tiên liên quan đến sự phát triển phôi thai ở động vật.

Dựa trên khám phá này, các nhà nghiên cứu cho biết các công cụ di truyền cần thiết để “tạo ra trứng” đã tồn tại từ rất lâu trước khi thiên nhiên “phát minh ra gà” cách đây hơn một tỷ năm.

Tuy nhiên, có khả năng các cơ chế đằng sau sự phát triển đa bào có thể đã tiến hóa riêng biệt ở C perkinsii và các nhà nghiên cứu cho biết họ hy vọng các nghiên cứu sâu hơn về sinh vật này sẽ tiết lộ trường hợp nào có nhiều khả năng xảy ra hơn.

Marine Olivetta, một tác giả khác của nghiên cứu, cho biết: "Thật hấp dẫn, một loài được phát hiện gần đây cho phép chúng ta quay ngược thời gian hơn một tỷ năm".

KMC tổng hợp theo nguồn: Independent